16 Aralık 2011

Dev karadeliğin ‘yemek vakti’ görüntülendi


Bilim insanları, Samanyolu galaksisinin merkezindeki dev karadeliğin, Dünya’dan 3 kat büyük gaz bulutunu saatte 8 milyon kilometre hızla içine çektiğini keşfetti.
Avrupa Güney Yarımküre Astronomik Araştırmalar Organizasyonu (ESO)’ya ait olan Şili’deki VLT teleskopunun verilerini inceleyen astronomlar, bir gaz bulutunun, Güneşimizden 4 milyon kat daha büyük karadelik tarafından yok ediliş sürecinin ilk kez gözlemlendiğini bildirdi.
Almanya’nın Garching kentinde bulunan Max-Planck Dünya Dışı Fizik Enstitüsü’nde görevli Reinhard Genzel ve beraberindeki gökbilimci ekibi, yaklaşık 20 yıllık bir araştırma çerçevesinde, galaksimizin merkezinde yer alan devasa karadeliğin etrafındaki yıldızların hareketlerini inceliyor. Genzel’in önderliğindeki gökbilimciler, 2002’den bu yana karadeliğe hızla yaklaşan eşsiz bir gaz bulutunun yok oluş sürecini tespit etti. Buna göre bulut, geçtiğimiz 7 yıl içerisinde hızını iki kat artırarak saatte 8 milyon kilometre hızla karadeliğe yaklaşmaya başladı. Gaz bulutu, 2013’ün ortalarında karadeliğin olay ufkundan 40 milyar kilometre (yaklaşık 36 ışık yılı) uzaklıkta olacak.
280 derece sıcaklığıyla çevresini saran yıldızlardan çok daha soğuk olan bu toz ve iyonize gaz bulutu, çoğunlukla hidrojen ve helyumdan oluşuyor. Bulut, Samanyolu’nun kalabalık kalbinde onu çevreleyen sıcak yıldızlardan yayılan güçlü morötesi ışınımla parıldıyor.
Gözlem ile ilgili değerlendirmede bulunan Reinhard Genzel, “Gelecek 2 yıl çok ilginç olacak. Böyle dikkate değer büyük kütleli cisimler civarında maddenin davranışı hakkında son derece değerli bilgiler elde edilecek” dedi. Genzel’in ekibinden Stefan Gillesen ise, “Bir astronotun karadeliğe yaklaştığında spagettiye benzer şekilde uzaması bilim kurgudan alışkın olduğumuz bir fikir. Fakat şimdi, yeni keşfedilen bulut da bu deneyimden kurtulamayacak” ifadelerini kullandı.
Araştırma sonuçları 5 Ocak 2012’de bilim dergisi Nature’da yayınlanacak.

Hiç yorum yok: